Is fietsen in de winter zwaarder?

Heb jij je ooit afgevraagd waarom je in de winter minder hard fietst dan in de zomer?

Bij fietsen komt meer natuurkunde kijken dan je denkt...

Feitelijk lijken er twee essentiële natuurkundige wetten van toepassing te zijn op 'fietsen'. Het impulsmoment of gyroscopisch effect van de draaiende wielen en de oriëntatie (plaatsing) van het voorwiel ten opzichte van de stuuras. Maar minstens zo belangrijk voorwaartse snelheid én grotendeels ons eigen perfecte gevoel voor evenwicht en balans. Onze hersenen dus.
'-Waarom is fietsen in de winter zwaarder?'
Leuk al deze weetjes, maar laten we teruggaan naar de hoofdvraag. En hoe zijn we hier eigenlijk op gekomen? Het feit wil dat een club- lid (pré-corona) dagelijks naar het werk fietste. Elke dag, weer-of-geen-weer en ook in de winter. Een basis van een slordige 280 kilometer per week. Naast een goede conditie leverde het hem ook genoeg tijd tot nadenken op. Van 'analyse' van de seizoenen, het gedrag van andere fietsers en algemene lessen des levens waarvan alleen fietsers het nut en de noodzaak van begrijpen.

Maar één ding leek niet te achterhalen. Waarom voelt windkracht 5 in de zomer stukken minder erg dan in december en waarom ga je in januari minder hard dan in juni terwijl je evenveel fietst en getraind hebt. Het antwoord lijkt andermaal in de natuurkunde te liggen...
'-Dikke lucht'
Uit onderzoek en berekeningen van het KMI (van 1981-2010) blijkt dat koude lucht een hogere luchtdichtheid heeft. De luchtdichtheid wordt berekend aan de hand van de temperatuur en de luchtdruk aan de grond. Gebruikmakend van 'de ideale gaswet' wordt zo berekend dat grofweg de luchtdichtheid met 0,4% afneemt naarmate de temperatuur stijgt. Omgekeerd evenredig werkt dit ook: naarmate het kouder wordt, neemt de luchtdichtheid dus toe. Voila, winterlucht is dus 'dikker' dan zomerlucht.
'-Fietsen in de winter zwaarder'
Hier is dus het ei van Columbus. Hoe kouder wordt, hoe zwaarder de lucht en dus hoe meer weerstand je ervaart tijdens het fietsen. De luchtweerstand (naast het beklimmen van een berg natuurlijk) is sowieso je grootste vijand op de fiets. Je frontaaloppervlak bepaalt in gigantische mate je luchtweerstand. Daarom maken velen zich ook zo druk over hun aerodynamica. Maar deze toename van luchtdichtheid in de koude maanden van het jaar kosten je zo maar 1 tot 2 kilometer per uur verschil ten opzichte van die heerlijke zomerse ritten. Je hebt ook nog is een truitje meer aan! Het zou ook goed de verklaring kunnen zijn waarom windkracht 5 in de zomer minder hard aanvoelt dan in de winter. Er blaast namelijk dikkere lucht tegen je aan. Maar hierbij heeft zeker ook de gevoelstemperatuur een invloed. Dat is dan alleen weer een heel andere natuurkundige wet.
'-Gemiddelde snelheid ook lager'
Dat je gemiddelde snelheid in de wintermaanden ook tot wel 2 kilometer per uur langzamer is heeft niet alleen te maken met de dikkere lucht. Vermoedelijk spelen hierbij ook je angst in glibberige bochten en je stuggere banden een rol. Door lagere temperaturen is ook het rubber van je banden minder soepel wat ten koste gaat van je rolweerstand.
Genoeg redenen dus om in de winter stug door te trainen, want blijkbaar verbrand je én meer calorieën én word je van in de winter trainer nóg sterker!

Vrij naar, en met dank aan Bicycling.com